Çocuklarda İşitme Kaybı
Çocuklar doğdukları andan itibaren çevrelerindeki sesleri duymaya ve anlamaya başlarlar. Konuşmayı da ebeveynlerinin, yakın aile üyelerinin ve varsa bakıcılarının konuşmaları ile çevreden gelen sesleri taklit ederek öğrenirler. Günümüzde dünya nüfusunun hemen hemen %5’i – yaklaşık 360 milyon kişi – doğuştan gelen ya da sonradan gelişen duyma bozuklukları ile yaşamaktadır ve bunlardan 32 milyonu çocuktur. Çocuklarda işitme kaybı bu bozuklukların en yaygınlarından olup bebeklikte ya da çocukluğun ilerleyen aşamalarında meydana gelebilir. İşitme kaybı deneyimleyen pek çok çocuğun anne ve babasında bu durum gözlemlenmez, ancak nadir durumlarda rahatsızlık kalıtsal etkilerden de kaynaklanabilir.
Çocuklarda duyma kaybı hangi desibel aralığındaki seslerin duyulmakta zorlanıldığına göre üçe ayrılır.
Hafif (26-40 desibel): Çocuk fısıltıları, alçak sesli ya da uzakta yapılan konuşmaları anlamakta zorlanır. Konuşmaların arkasında bir arka plan gürültüsü varsa duyma zorlaşır.
Orta (41-60 desibel): Yakın mesafede de olsa normal tondaki konuşmayı duymada güçlükler yaşanır.
Ağır (61-80 desibel): Yalnızca ambulans ve itfaiye sireni ve yakın mesafedeki yüksek sesli konuşmalar anlaşılabilir.
Aşırı (81 desibel): Oldukça yüksek sesli konuşmalar dahi yalnızca titreşim olarak algılanır.
Çocuklarda İşitme Kaybı: Sebepleri
Otitis Media: Bu orta kulak iltihabı türü, küçük çocuklarda orta kulağı burna bağlayan tüplerin yeterince gelişmemesi sonucu meydana gelir. Tüplerin eksik gelişimi nedeniyle kulak zarının arkasında sıvı birikimi gerçekleşir ve bu sıvı iltihaplanabilir. Acı ya da iltihap olmasa dahi bu sıvı yerinde kaldığı sürece duyma becerisini olumsuz yönde etkiler. Çocuklarda orta kulak iltihabı uzun süre tedavi edilmezse kalıcı sağırlığa kadar varan sonuçlar ortaya çıkarabilir.
Doğum Problemleri: Doğuştan işitme kaybı yaşayan bebeklerde durum çoğu zaman genlerle alakalıdır. Ancak işitme kaybının hamilelik sürecinde ya da doğum öncesi bakım esnasında gelişmesi de mümkündür. Hamilelikte diyabet ve preeklampsi gibi sağlık sorunları yaşayan annelerin bebeklerinde işitme kaybının görülme sıklığı daha fazladır. Erken doğum da bebeklerde işitme kaybı görülme olasılığını artıran durumlardandır.
Hastalık ya da Yaralanma: Menenjit, ansefalit, kızamık, suçiçeği ve grip gibi hastalıklar sonucunda da çocuklarda duyma kaybı meydana gelebilir. Kafa yaralanmaları, aşırı yüksek seslere uzun süre maruz kalmak ve çeşitli ilaçların kullanımı da bu durumun sebepleri arasında yer almaktadır.
Çocuklarda İşitme Kaybının Belirtileri
- Yüksek seslere tepki vermeme
- Sesin hangi yönden geldiğini anlamak için hareket etmeme
- Konuşmanın ve farklı sesler çıkarmanın azalması
- Ses çıkarmanın devam etmesi ancak zamanı geldiği halde konuşmanın gelişmemesi
- Devamlı olarak yüksek sesle konuşma / bağırma
- Televizyon ve benzeri cihazların sesini sürekli yüksek açma
- Kulak ağrısı (orta kulak iltihabında)
Çocuklarda İşitme Kaybının Etkileri
Çocuklarda işitme kaybı en büyük etkiyi dil gelişimi üstünde gösterse de, bu durum sosyal becerilerin ve davranışların gelişmesi ve özgüven gibi pek çok farklı alanı olumsuz yönde etkileyebilir. Tedavi edilmeyen duyma kaybı çoğu durumda okul başarısındaki düşüklükle ilişkilendirilir. Okul başarısının yetersiz olması ilerleyen dönemlerde düşük çalışma performansına ve iş bulmanın zorlaşmasına neden olabilir. Bir çocuk için iletişim kurmada yaşanan güçlük öfke hissine, strese ve hayal kırıklığına yol açar. İşitme kaybının dikkat düzeyinde neden olacağı azalma çocuğu çeşitli kazalara ve yaralanmalara daha açık hale getirir.
Çocuklarda İşitme Kaybının Tedavisi
İşitme kaybının tedavisinin nasıl yapılacağı rahatsızlığın derecesine ve sebebine bağlı olarak doktorlar tarafından belirlenir.
Dikkatli bekleme: Çocuklarda görülen işitme kaybı vakalarının bir kısmı kendiliğinden düzelmektedir. Bu nedenle bazen başka bir önlem almadan bir süre beklemek ve çocuktaki değişiklikleri gözlemlemek tedavinin bir parçası olabilir.
İlaç tedavisi: İşitme kaybının sebebine bağlı olarak pediatristler tarafından çocuğa antibiyotik tedavisi ya da farklı ilaç tedavileri uygulanabilir.
Kulak tüpü: Kulak tüpü uygulaması orta kulakta biriken sıvının kurumasını sağlar ve oluşabilecek enfeksiyonların önüne geçer. Eğer pediatristiniz bu tüplerin uygulanmasını gerekli görürse sizi bir kulak burun boğaz uzmanına yönlendirecektir. Kulak tüpü takılması hafif bir ameliyattır. Çocuğun işlem sırasında uyutulması gerekir, ancak çoğu durumda işlem tamamlandığında yatış yapılmadan eve dönülebilir.
İşitme cihazları: Çocuklarda işitme kaybı farklı bir yöntemle tedavi edilemiyorsa duymanın desteklenmesi için işitme cihazlarına başvurulabilir. Günümüz teknolojisiyle işitme cihazları bir aylık bebeklerde dahi kullanılabilmektedir.