Ev Öğretmeni

Çocuğunuzu yapmaya niyetlendiği olumsuz veya yanlış bir şeyden caydırmanın ya da disipline etmenin için her zaman “Hayır!” kelimesini kullanmaktan daha iyi yolları olduğunu biliyor musunuz? Yürümeye başlayan çocuğunuzun bir şeyi neden yapmaması gerektiğini belirtmek için kısa ve net ifadeler kullanmalısınız. Çocuklara hayır demek bazen kesinlikle gereklidir ama bunun için sıklıkla “Hayır” sözcüğünü kullanmak çocuğu kelimenin anlamına karşı duyarsızlaştırabilir. Bu yüzdeni bu kelimeyi yaşamı tehdit eden durumlar için saklamanızı ve “Hayır!” demek yerine aşağıdaki gibi kısa cümleleri kullanmanızı tavsiye ederiz.

1.”Böyle Sızlandığın Zaman Seni Anlamıyorum, Bana Normal Sesinle Söyle”

Her gün yeni kelimeler öğrenmekte olan çocuğunuz, bir şeyi protesto veya talep etmek için sözcükleri kullanmak yerine sızlanma yoluna gidebilir. Bu gibi durumlarda ona “Sızlanmayı kes!” veya “Mızmızlanmayalım!” demekten kaçının. Bunun yerine, basit kelimelerle iletişim kurmasını teşvik edecek şekilde konuşun. Sızlandığı zaman onu anlamadığınızı söylemeniz, çocuğunuzun normal bir tonda konuşmaya ikna olmasına yol açabilir. Sözlerini, isteklerini ve duygularını normal bir şekilde ifade ettiği zamanlarda onu dikkate alın ve uygun bir cevap verin. Bu davranışınız anlamsız, ağlak sesler çıkarmak yerine derdini anlaşılır bir biçimde anlatmak için doğal ve güçlü bir şekilde motive olmasını sağlayacaktır.

2.”Yemekler, Yemek İçindir, Etrafa Fırlatmak İçin Değil”

Yürümeye yeni başlayan çocuklar, özellikle bir önceki öğünden sonra yeteri kadar acıkmamışlarsa yiyeceklerle oynamaya meyilli olabilirler. Böylece, zaman içinde, yemek, bir oyuncak haline gelebilir. Çocuğunuzun içinde yemeğini bulunduğu kabı fırlatıp atmak için sallamaya başladığını fark ederseniz, bağırmak yerine kabı elinden alın ve bunu neden yapmaması gerektiğini açıklayın. Bu sakin ve açıklayıcı yaklaşımı uyku saatinde yatakta sıçramaya başladığında da kullanabilirsiniz. “Yataklar üstünde zıplamak için değil, uyumak ve rahatlamak içindir.”

Bunun yanı sıra, yapması gereken bir şeyi olay çıkarmadan yaptığı, sütünü protesto içmeden içtiği zaman onu takdir etmeyi de unutmayın.

3.”Onların Da Büyümeye İhtiyacı Var. Nazik Davranalım.” (Bitkiler Ve Hayvanlar İçin)

Küçük çocuğunuzun evdeki bir çiçeği parçalarına ayırdığını veya evcil hayvanınızın kuyruğunu çektiğini görürseniz ona bitkilerin ve hayvanların da canlı olduğunu belirtin: “Bitkilere veya evcil hayvanlara zarar verdiğinde, onların duygularını incitmiş ve büyümelerini engellemiş olursun.” Bu, çocuğunuzun diğer canlıların duyguları hakkında empati ve farkındalık geliştirmesine yardımcı olur.

Çocuğunuza insanlar dışındaki canlılara da saygı duyulması gerektiğini öğretin. Ona bunu öğrenmesini kolaylaştıracak sorumluluklar verin.

4.”Sözlerimizi Kullanıyoruz, Ellerimizi Değil”

Çocuklara hayır demek için daima “Hayır!” kelimesini kullanmanın her zaman sandığınız kadar etkili olmayacağını belirtmiştik. Çocuğunuzun sinirli olduğu, yapmaması gereken şeyleri yaptığı zamanlarda sakin kalmayı başarabilir ve ona yaşına uygun kısa açıklamalar yapmayı tercih ederseniz, daha iyi sonuçlar almaya başladığınızı fark edeceksiniz.

Küçük bir çocuğa “Kız kardeşine vurmak yok!” demek genellikle işe yaramaz, çünkü onun başkalarına vurmanın ne anlama geldiğini anlama kapasitesi çok sınırlıdır. Böyle bir saldırganlık sergilediğinde onu hemen durdurmalı ve “Sinirlendiğimiz zaman vurmuyoruz.” gibi bir cümleyle ne istediğinizi sakince açıklamalısınız.

Yürümeye başlayan çocuklardaki saldırganlık eğilimi, çoğu zaman, bir hayal kırıklığını ifade etme şekli veya dikkat çekme denemesidir. Birden fazla çocuğunuz varsa, şefkat duygusunu geliştirmek için onlardan zaman zaman birbirlerine sarılmalarını isteyin. Kızgın olduklarında sakinleşmeleri için yardımcı olun, mutsuz oldukları zamanlarda ne hissettiklerini sorun.

Çocuğun herhangi bir anda yaşadığı olumsuz duyguları tanımlamaya başlamasına yardım etmek de sorunların çözülmesini kolaylaştırır. Duygunun tanımlanması size problemi çözmek için bir adım daha ileriye gitme olanağını verir.

5.”Çikolatayı Sevdiğini Biliyorum Ama Çok Fazla Yemek İyi Değil”

Çocuklar dondurma, şeker, çikolata gibi şeyler yemek istedikleri zaman birçok ebeveyn bu abur cuburlar yerine yoğurt veya meyve gibi daha sağlıklı alternatifler teklif etme yoluna giderler. Bu elbette ki doğru bir davranıştır, fakat küçük bir çocuğa, şu anda yemesini reddettiğiniz bir şey için “Yarın belki yiyebilirsin” demek genellikle tavsiye edilmez. Küçük çocuklar zamanı çok iyi anlamazlar, bu yüzden gelecekte tam olarak ne zaman çikolata yiyebileceklerini bilmek onlara pek bir şey ifade etmez. Çoğu çocuk, sadece o anda ne istediğini bilir ve ona odaklanır. Bu yüzden, ebeveynlerin böyle durumlarda sakin, kesin ve şefkatli bir yaklaşım göstermeleri gerekir. Çocuğunuzun protestolarına rağmen, ona sağlıklı atıştırmalıklar sunmaya devam edin. Bu şekilde, bebeğinizi yine de şımartmış olursunuz, ama daha iyi bir seçenekle.

6.”Dikkat Et! Annen Seni Yakalamaya Geliyor!”

Kahkaha, çocukları idare etmek ve disiplin aşılamak için harika bir araç olabilir; çünkü kaygısız ve rahat yaklaşımlarda da iyi olduğunuzu gösterir. Mizah güldürür ve dikkati dağıtır, bu yüzden inatçı veya huzursuz bebeklerde kullanmak için mükemmel bir stratejidir. Küçük çocuklar gülmeyi severler. Komik, aptalca bir şey yapmak onları işbirliği yapmaya sevk etmenin eğlenceli bir yolu olabilir. Bu yolu kullanmak için iyi bir komedyen olmanız da gerekmiyor, bazen çocuğunuzu gıdıklamaya hazırlanmanız bile yeterlidir.

Bir dahaki sefere yürümeye başlayan çocuğunuz örneğin atmaması gereken şeyleri fırlatıp sağa sola atmaya başladığında, onu gıdıklamak istediğinizi belli ederek üstüne yürüyün ve evin oynamak için daha uygun olan bir yerine doğru kovalayın.

7.”Telefonu Alabilir Miyim? Sen De Bu Oyuncağı Alabilirsin”

Çocuğunuz sizinle markette dolaşırken iPhone’unuzu her çaldığında açmak isteyebilir ama telefonunuz bir oyuncak değildir ve bunu anlamasını sağlamalısınız. Telefonunuzu almaya çalıştığında, ona küçük ve cazip bir oyuncak verin. Çocuklar söz konusu olduğunda bir davranışı değiştirmek, onu durdurmaktan daha kolaydır. Yanınızda bir oyuncak yoksa ona yenmeyen, tehlikeli olmayan, güvenli bir nesneyi vermeyi deneyin.

8.”Ayakkabıların Ayağında Kalmalı. Onları Sadece Evde Çıkarırız”

Dışarıda ayakkabıyla yürümeye başlayan bir çocuk bazen yeni ayakkabılarını çıkarmak için her türlü çabayı gösterir. Ona “Ayakkabılarını çıkarmaktan vazgeç” demek yerine, ne yapmasını istediğinizi açıklayın.

Aynı şeyi belli bir kıyafeti ilgisiz bir ortamda giymek istediği veya mobilyalara tırmanmaya çalıştığı zamanlarda da deneyebilirsiniz: “Mayolarımızı plajda giyiyoruz, oyun alanında değil” ya da “Sandalyeler üstüne oturmak içindir” gibi.

9.Dur!” “Tehlikeli!” “Sıcak!”

Bazen “Hayır” kelimesi muhtemel bir tehlikeyi bildirmek için yeterli değildir. Bu yüzden, bir şeyden acilen kaçınmak gerektiğini belirtmek için, aciliyet tonuna sahip güçlü sıfatlar veya fiiller kullanmalısınız.

Ebeveynler, bu gibi negatif durumlarda verdikleri tepkilerin işe yaramasının ortada bir tehlike yokken verdikleri tepkilere bağlı olduğunu bazen unuturlar. Bebeğiniz elini kapalı durumda olan, bir tehlike teşkil etmeyen ocağa uzattığı zaman da endişe belirten cümleler kurarak, onu alıp ocaktan uzaklaştırıp güvenli bir yere götürmelisiniz. Ortada bir kaza ihtimali, korkulacak bir şey yokken de tehlike yaratabilecek bir yere yaklaştığı zaman tepki gösterirseniz, çocuğunuzun söz konusu yerden her zaman uzak durma ihtimali yükselir. Tehlike ihtimalini sesinizi yükselterek, parmağınızı sallayarak ve hatta korkmuş, ürkmüş görünerek göstermeniz de onun üzerinde etkili olacaktır.